Τα ΧελιδονίσματαΤην πρώτη μέρα του Μάρτη, είπαμε τα «χελιδονίσματα» στους γονείς μας και τους φορέσαμε «Μάρτη». Μετά φορέσαμε κι εμείς και πήγαμε να τα πούμε στις πιο πολλές τάξεις.
Μαζί μας είχαμε το καλάθι και τη χελιδόνα. Το καλάθι ήταν στολισμένο με κόκκινες και άσπρες κλωστές και χρησίμευε για να βάζουμε μέσα τα πράγματα που μας έδιναν. Η χελιδόνα μας ήταν στολισμένη με πολύχρωμες κορδέλες και κουδουνάκια. Φυσικά τα είπαμε στη διευθύντρια και στο κυλικείο.
Τα χελιδονίσματα ήταν αυτά που θα σας πούμε τώρα:
«Χελιδόνι πέταξε, ήβρε πύργο κι έκατσε
και χαμοκελάδησε, Μάρτη, Μάρτη μου καλέ.
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ και Απρίλη θαυμαστέ,
ως ημείς οι μαθηταί μαθημένοι είμαστε,
ν’ αγοράζωμεν εφτά να πωλούμε δεκαφτά
το κρασί μες στο ποτήρι και τα σύκα στο μαντίλι
και τα σύκα στο μαντίλι και τ’ αυγά μες στο καλάθι.
Δώστε μας την όρνιθά σας, μη μας δείρει ο δάσκαλός μας
κι έχετε το κρίμα σας και την αμαρτία μας.
Που πάνω απ’ το κατώφλι σας έχει μία περιστέρα,
ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλημέρα.»Αυτό το τραγουδάκι είναι από τη Ρόδο.
Ύστερα βγήκαμε στη γειτονιά και τα είπαμε στο φούρνο και στο μανάβικο. Εκεί μας έδωσαν μπανάνες. Ο κόσμος που μας άκουγε ήταν χαρούμενος.
Μετά πήγαμε στα νηπιαγωγεία. Κάναμε έκπληξη στις παλιές μας δασκάλες. Σε όλους δέναμε «Μάρτη» «για να μην τους κάψει ο ήλιος». Περάσαμε ευχάριστα.
Γιαλαμάς Παναγιώτης
Δουκάκος Ιωάννης
Μελάς Στυλιανός
Παπαδοπούλου Ειρήνη
Φέτος γίναμε λαογράφοιΗ
λαογραφία είναι μια επιστήμη που ασχολείται με ότι έχει φτιάξει ένας λαός, με τις παραδόσεις και τα έθιμα. Είναι σημαντική γιατί όλα αυτά περνούν από γενιά σε γενιά.
Από την αρχή της χρονιάς αρχίσαμε να μαζεύουμε
γλωσσοδέτες,
αινίγματα,
παροιμίες,
παραδόσεις και
έθιμα από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Ρωτούσαμε τους παππούδες, τις γιαγιάδες, τους γονείς και τους μεγάλους. Ο καθένας έφερνε κάτι από το χωριό του.
Τα Χριστούγεννα κάναμε μια γιορτή που είχε έθιμα από τη Μακεδονία.
Χορέψαμε
«Χρωματιστά τσουράπια», «Ζαράμο» και «Χασαπιά» Δράμας. Τραγουδήσαμε μακεδονίτικα κάλαντα και δείξαμε τους «
Αράπηδες» ένα δρώμενο από τη Δράμα. Οι «
Αράπηδες» φορούσαν κουδούνια. Επίσης παίξαμε το θεατρικό
«Όνειρο του Δωδεκαμέρου» που έχει πολλές παραδόσεις του λαού μας.
Για τις
Απόκριες μάθαμε ότι αυτές έχουν τρεις βδομάδες: την
Προφωνή, την
Κρεατινή και την
Τυρινή. Την πρώτη εβδομάδα έβγαινε ο τελάλης για να φωνάξει ότι έρχονται οι Απόκριες.
Ύστερα ασχοληθήκαμε με τα έθιμα της
Σαρακοστής. Φτιάξαμε όπως παλιά την
κυρα-Σαρακοστή, ένα παραδοσιακό μετρητάρι, δηλαδή ένα ημερολόγιο που δείχνει πόσες εβδομάδες νηστεύουμε τις τροφές από ζώα με αίμα.
Αισθανόμαστε πολύ ωραία που κάνουμε αυτό το πρόγραμμα.
Ζιώρη Σοφία
Καλογεράς Γιώργος
Τσαμπίρη Ιριλένα
Τσεκούρας ΧάρηςΠαραδόσεις και έθιμα του ΜάρτηΤο Μάρτη λέμε
χελιδονίσματα και βάζουμε «
Μάρτη» που φτιάχνεται με κόκκινη και άσπρη κλωστή.
Ο πρώτος μήνας του χρόνου τα πολύ παλιά χρόνια ήταν ο Μάρτης και γι’ αυτό λένε κάλαντα: τα χελιδονίσματα.
Ο «
Μάρτης» είναι ένα μαγικό βραχιόλι που το έβαζαν γιατί πίστευαν ότι τους προστατεύει από τον ήλιο.
Μια παράδοση του λαού μας λέει πως έχει δυο γυναίκες: μια όμορφη και μια άσχημη. Όταν ο Μάρτης βλέπει την όμορφη είναι χαρούμενος και ο καιρός είναι καλός. Όταν όμως βλέπει την άσχημη κλαίει και έτσι βρέχει. Αυτή την ιστορία την έλεγαν για να δείξουν ότι το Μάρτη ο καιρός δεν είναι σταθερός.
Μια παροιμία λέει:
«Μάρτης, γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.» Ατάλιαλης Κυριάκος
Κολυβάς Θωμάς
Σιχ Αλζόρ Σάκερ
Σκαρπέλος Γιώργος
Τσεκούρα Άννα-Μαρία
